Интервју со сенсеи Масааки Хатсуми

Posted on Categories Magazine

Интервјуто е направено непосредно по добивањето на престижната
награда за соке Хатсуми од страна на јапонското царско семејство, а е
преземено од весникот „Токио Журнал“.

И
покрај бурната јапонска историја, исполнета со многу немири и војни,
нинџите многу умешно успеале да ги зачуваат своите вештини и методи на
борба. Денес, во земјата на изгрејсонцето, е многу лесно да пронајдете
мит, фолклор, стрипови, па дури и стари записи што се поврзани со
нинџите и нивните вештини. Меѓутоа, речиси е невозможно да се пронајде
нешто што ја опишува реалната историја на овие мистериозни воини.
Старите записи се испишани во кодови или со шифрирано писмо кое до
денешен ден претставува енигма за историчарите. Ова уште повеќе го
зајакнува стереотипот за тоа кои навистина биле нинџите и со што се
занимавале. Со текот на времето, луѓето забораваат дека историјата,
фолклорот и легендите имаат основа во реалноста.
Самото влегување во салата за вежбање на 34-от учител е искуство само по себе. Слики, фотографии, зелени татами и голем асортиман
на егзотични оружја. На централниот ѕид има малечки храмови кои се
посветени на предците на деветте нинџа вештини кои што учителот ги
наследил од својот учител. Тој е нинџа. Неговото име е д-р Масааки Хатсуми.  
Доктор по медицина во областа на местење коски, а истовремено мајстор
на коппоџутсу односно вештината за кршење на коски и напад на виталните
точки на човечкото тело. Тој е жив парадокс. Учителот е секогаш релаксиран и безгрижен, не е како волшебник кој
се расфрла со магии или како водник кои ги тренира своите луѓе да
загинат за некаква кауза. Тој е расположен и пријатен за муобет, а
понекогаш и комичен.
Нашата средба се случи во деновите
кога Хатсуми сенсеи доби признание од царската фамилија. Тоа е почит и
чест која им била укажана на помалку од 100 луѓе по завршувањето на
Втората светска војна. Царското семејство го има признаено д-р Хатсуми
како последен учител на нинџа традицијата и го смета за национално
богатство.
За Хатсуми е најважно да се живее едноставен живот. Тој нагласува дека
не треба прекумерно да се биде загрижен за историјата и традицијата. Вели дека во минатото правилата на нинџата биле едноставни. Еве некои од нив:
-Основна цел на нинџата е да се инфилтрира на окупираната територија и да собере
што повеќе информации за непријателот со цел да се изготви добра
стратегија, а потоа да се врати на своја територија без притоа да биде
забележан.
-Да се искористи природниот инстинкт за измама за да се преживее. Тоа се случува постојано и насекаде во биолошкиот свет.
-Нинџата секогаш треба да се бори за правда, за заштита на својата земја и на своето семејство.
-Нинџутсу користи итрина. Најдобро е најпрвин да се збуни непријателот.
-Таинственоста и лојалноста се прашања на живот или смрт. Предавството значи смрт за предавникот и за неговите најблиски.
-Нинџата не смее да убива, да повредува невини луѓе или да краде за лична корист и задоволство.
-Негување на своето здравје и на здравјето на своите најблиски е основна задача.
-Вежбање боречки вештини, но и проучување на вештините: свирење, сликање, поезија, пеење и танцување.
-Постојан
тренинг во областите на: ракување со оружје, невооружени боречки
методи, тактички анализи, методи на притаен влез во објекти, пливање,
импровизирање, заобиколување и извлекување на непријателски сили,
маскирање, хемија, метереологија и географија.
Во минатото овие правила биле од важност за преживување на нинџата и за неговата заедница,
а на некои од нив, воините на сенките се придржуваат и во денешното
модерно време. Се разбира, учениците денес не тренираат толку интезивно
како нивните претходници
од Ига и Кога. Дури и самата вештина денес е отворена за јавноста, но
важно е тоа што начинот на предавање од страна на многу учители е
речиси ист како и во средновековниот период.

ТЖ: Сенсеи, дали е вистина да сте единствениот вистински нинџутсу учител во светот?
МХ: Не, јас не сум последниот, тука се сите мои ученици (се смее)!
Буџинкан е овде и живее. Ова е важно сите да го разберат. Јас не сум
последниот, всушност мојот учител Такаматсу беше последниот активен
нинџа, а тој е починат.

 ТЖ: Зошто се одлучивте да бидете нинџа? Како преживеале толку многу самурајски стилови, а од друга страна, нинџутсу за малку ќе згаснел? Дали е сето тоа поради војните во Јапонската историја?
МХ: Не, не е поради војните. Тоа е поради долгиот период на мир, познат
како Едо. Тогаш вештините на нинџите повеќе не биле потребни. Нинџутсу
е борбена вештина корисна за војна и на боено поле. Тоа е вештина за
преживување. 

 ТЖ: Како трите нинџа школи од деветте нинџа вештини кои што денес ги водите го преживеале тој период на мир?
МХ: Благодарение на луѓето кои што навистина ги сакале и кои се грижеле
за вештините, а не на оние кои што живееле од нинџа вештините.
Тоа е природно, нели? Затоа и се одлучив да работам како народен лекар.
Не сакав да живеам од вештината. Навистина го сакам нинџутсу-то и
борбените вештини. Затоа се грижев за него и го пренесов и понатаму.
Битно е да се задржи овој сегмент од нашата култура за идните генерации
и за доброто на човештвото. Низ 900 години, нинџите ги имаат акумулирано и предадено
нивните искуства и лекции за животот и смрта, за тоа како да се
преживее и издржи. Јас сакам да ги заштитам овие богатства за идните
генерации, луѓето да ги разберат овие лекции и доколку би биле од
корист за нивните животи, јас би бил среќен.

 ТЖ: Значи не е добро да се предава нинџутсу или боречки вештини како нечиј извор за живеење или како професија?
МХ: Не, не, тоа е избор на поединецот. Јас така избрав. Не ми
претставува проблем. Важно е да се заштитат важните нешта, за општо
добро. Денес, оние на кои што им е важно да ги зачуваат овие толку
важни богатства, се повеќе се ретчат. Една од најубавите работи кај
човечкото суштество е способноста да се грижи и да сака, да сака да
заштити и способноста да може да заштити. На јапонски ова се вика
нингенсеи.

 ТЖ: Во што се разликува вашето Буџинкан Доџо од останатите денешни боречки вештини во светот?
МХ: Во тоа што не е ништо изменето во својата традиционална форма и не
е претворено во спорт. И во тоа, што, ние постојано се менуваме и
прилагодуваме. Во старите времиња оган се палело со кремен и челик.
Денес тоа се прави со запалка. Јас денес знам да употребам и пиштол и
пушка или било какво модерно оружје. Тоа ја прави мојата вештина
различна од другите.

 ТЖ: Дали имате изучувано други борбени вештини пред да го запознаете вашиот учител Такаматсу сенсеи?
МХ: Да, тоа беше начинот за да го запознам него.

ТЖ: Беше ли Такаматсу сенсеи познат во своето време?
МХ: Тој бил познат меѓу професионалната заедница на практикувачи на
борбените вештини. Имало многу силни и познати воини во тоа време, но
никој од нив не можел да се спореди со него. Можете да го наречете воин
над воините.

ТЖ: Дали Такаматсу сенсеи учествувал во Втората светска војна?
МХ: Не, тој бил десет години во Кина и во тие несигурни времиња многупати морал да се бори за својот живот. Три пати бил осудуван
на смртна казна, но очигледно успешно ја избегнувал секој пат.
Причината поради која не учествувал во војната е оштетеното ушно
тапанче при една тепачка во младоста кога бил нападнат од страна на
тројца разбојници. Поради повредата, не можел да биде војник.

 ТК: Дали заминал во Кина за да заработи пари?
МХ: Тој сменил многу работни места, а едно време бил и градежен работник.

 ТЖ: Некои факти говорат дека бил шпиун?
МХ: Шпиун, а? Хм? Како би го нарекле тоа, да размислам… да, се занимавал и со такви нешта. Па видите, тој бил пријател со последниот кинески цар и едно време дури го заштитувал.

 ТЖ: Денес имате многу ученици низ целиот свет, како гледате на тоа од аспект за иднината на вашата традиција?
МХ: Сите тие станаа добри луѓе! Многу од нив ја разбираат мојата
вештина. Поради тоа патував низ светот, предавајќи со години. Сакам
луѓето да ја разберат оваа вештина. Јас не отидов за да ја проширам
вештинава. Доволно беше само да им дадам шанса да видат што е вистинско
нинџутсу, а покрај тоа запознав навистина прекрасни луѓе. Иднината на
вештинате е во вистински раце. Денес сме моќна заедница.

 ТЖ: Ви честитам за наградата од Царската Фамилија!
МХ: Ви благодарам многу. Благодарен сум што бев награден со Кокусаи
Еијошо (награда за интернационално дело) и Шакаи Бунка Корошо (награда
за општествено и културно делување). Во период од педесет години по
завршувањето на војната, само 92-ца се имаат здобиено со вакво
признание.

 ТЖ: Дали на не-јапонските ученици им е дозволено изучување на вашата вештина во најдлабоките нивоа?
МХ: Нема проблем! За мене сите се исти! Немам граници! Но, учениците мора да имаат чисто срце или едноставно ќе „исчезнат“.
Зарем нинџутсу не е неверојатна работа? Луѓето со лошо срце едноставно
си заминуваат. Мојата вештина може да опстане само кај луѓе со добро
срце.

 ТЖ: Последново прашање не е директно поврзано со борбените вештини, но
што мислите за иднината на човештвото? Дали човештвото би било способно
да издржи и преживее во следните 1000 години? Нуклеарна војна? Хемиски
оружја? Загадување на планетата?
МХ: Тоа што треба човештвото да направи за да преживее е да се запознава  и исправа меѓусебно! Да си помогне меѓусебно, научно, во физиката,
па дури и во вештината на борење. Затоа јас често говорам дека мојата
сала за тренирање е место за забелешки и исправки. Важно е да се
поправиме еден со друг! Да си кажеме еден на друг „еј, тоа не е во ред!“.
Човештвото мора да научи да балансира. Да балансира со планетата.
Природата сама по себе е избалансирана. А за да се постигне тоа, треба
да си помогнеме едни на други, навистина ни треба трпение и толеранција.
Тоа е нинџутсу. Боречките вештини не подучуваат како да се
самозаштитиме, ни даваат виталност и духовно прочистување. Сите животни
во природата си имаат нивни начини за заштита. Човековите суштества
биле благословени со надмоќен интелект и доминираат во животинското
царство со вештините на војување. За да ја заштитиме нашата заедница,
семејството и себе си од опасност, не е потребно оправдување.
Човековите суштества се единствените кои одлучуваат да бидат послушни
или агресивни, но одлучувачки фактор треба секогаш да биде праведноста
и љубовта. Да се прекрши правилото на природата и да се упоребат
боречките вештини за здобивање слава или пари, може да не одведе во
самоуништување.

Превел: М.Белески